OSMANLI’DA KAFES SİSTEMİ

Kafes usulü, Osmanlı devleti döneminde kardeş katline engel olmak ve dolayısıyla hanedanın erkek sayısının azalmamasını sağlamak için I. Ahmet döneminde ortaya çıkan uygulamadır. I. Ahmet, veraset sistemine ekber ve erşed kanunu getirir. Yani tahta en büyük ve en olgun olan kişi geçecektir. Diğer haneden üyeleri ise muhafızlar gözetiminde bir "kafes" te yaşam sürdürecektir.

Anlaşılacağı üzere, kafes usulü en başta uygulamaya tabi olan şehzadelerde psikolojik sorunlara yol açmış; onların halktan ve devlet işlerinden uzaklaşmasına neden olmuştu. Tahta sonradan geçecek olsa bile en büyük kardeş uzun bir müddet kafeste kalabiliyor, tahta çıktıktan sonra devlet işlerine yabancı kalıyordu. Nitekim sırasını bekleyen şehzadelerin kafesten çıkamayıp öylece öldükleri de bilinmektedir. Ayrıca kafesteki şehzadeler sadece hizmetkarlarla, devrik sultanlarla ve harem kadınlarıyla temas edebiliyordu. En büyük zararı ise devletin başına geçen padişahın bu sistemden ötürü tecrübesiz olmasıydı.